W cieniu to debiutancka powieść A.S.Y Harrison. Została przetłumaczona na 27 języków. Niestety autorka zmarła na raka przed jej publikacją. Powieść ukazała się w 2013 roku, na rynek polski trafiła w tym roku. W cieniu to inteligenta i przemyślana powieść pokazująca psychologiczny aspekt rozpadu związku. To opowieść pokazująca do czego zdolna jest zdradzona kobieta.
Głównymi bohaterami książki są Jodi i Todd. Para z dwudziestoletnim stażem. Nie małżeństwo. Jodi nie chciała ślubu. Ona – wierząca, że znalazła miłość na całe życie, poukładana, wyważona i stonowana. Wydaje się być chłodna. On – elegancki, pewny siebie przedsiębiorca, który znudził się dotychczasowym życiem i odszedł do młodszej kobiety. Ta kobieta to córka jego najlepszego przyjaciela. Schemat rodem z telenoweli. On zostawia ją dla młodszej kobiety, która niebawem urodzi mu dziecko. Oboje chcą być inni od swoich rodziców, nie popełniać tych samych błędów równocześnie powielając ich zachowania. Tyle w skrócie, gdyż de facto cały ten powtarzalny schemat jest nieistotny. Kameralna fabuła, dwóch głównych bohaterów na scenie, parę mniejszych ról. Nie ma znaczenia co się dzieje, istotne jest jak na te wydarzenia reagują bohaterowie, co dzieje się w ich psychice, jakie emocje nimi żądzą. Stąd też Harrison zdecydowała się pokazać całą sytuację z perspektywy zarówno Jodi jak i Todda. O tym jak widzą swój związek i to co w nim się dzieje wypowiada się na przemian Ona i On (tak też zatytułowane są wszystkie rozdziały). Bardzo ciekawy sposób narracji, który daje nam możliwość oceny sytuacji z dwóch punktów widzenia. Całościowo.
Harrison skupiła się bardziej na psychologicznej kwestii rozpadu związku. Chociaż moim zdaniem relacji Jodi i Todda nie można nazwać związkiem. Bynajmniej nie w chwili, w której ich poznajemy. Być może na początku ich znajomości było inaczej. Obecnie to jest układ. Ona czuje się potrzebna, bezpieczna, może pozwolić sobie na wygodne życie. On wraca po pracy do zadbanego domu, gdzie czeka na niego kolacja. Jak inaczej nazwać taką relację, w której kobieta wie o skokach w bok swojego partnera, jednak nie zwraca na nie uwagi tylko się na to godzi? Jak nazwać relację, w której mężczyzna co jakiś czas zdradza partnerkę nie widząc w tym problemu? Układ. Trwa on do pewnego czasu. Gdy Natasha okazuje się kimś więcej niż kolejnym skokiem w bok Jodi zaczyna tracić grunt pod nogami. Z uwagi na fakt, iż nie zdecydowała się na małżeństwo nic jej się nie należy. Nagle zostanie z niczym. Straci swoją wygodę i poczucie bezpieczeństwa.
Już na samym wstępie dowiadujemy się, że Jodi zabiła swojego partnera. Dlatego też nie zwracamy zbytnio uwagi na akcję. Czekamy na sposób w jaki to zrobi. Muszę przyznać, że końcówka lekko mnie zaskoczyła. Naszą uwagę kierujemy na to jakimi osobami są Jodi i Todd, co ich łączy, co dzieli. Co ciekawe od początku ich nie polubiłam. Jodi wykazywała mi się zbyt bierna, pedantyczna, poukładana. Nie było w niej chęci do życia, pasji. Chłodna, stateczna kobieta. Z kolei Todd to cwaniak. Facet myślący, że to właśnie wokół niego wszystko się kręci. Mam wrażenie, że Todd zwyczajnie przechodzi kryzys wieku średniego i chce podnieść swoją samoocenę poprzez zdrady z młodszymi kobietami. Typowe, schematyczne i zarazem boleśnie prawdziwe.
Jeżeli czytając książkę spodziewacie się silnych emocji i nieoczekiwanych zwrotów akcji to muszę Was rozczarować. Nie doczekacie się. Nie o to chodzi autorce. Akcja stanowi tylko tło do pokazania destrukcyjnego związku, do analizy relacji damsko – męskich ze szczególną uwagą na reakcje jakie zachodzą w partnerach. To swoista rozprawa nad psychiką kobiety: wpierw posiadającej wymarzonego faceta, oddanej, czującej się bezpiecznie, poprzez zranioną i osamotnioną aż do świadomej własnych możliwości i gotowej na wszystko. Dosłownie na wszystko – w tym wypadku zabicie partnera. Autorka z niezwykłą starannością pokazała rozpad wieloletniego związku. To również portret kobiety silnie uzależnionej od mężczyzny i zupełnie mu poddanej. Książka jest brutalnie prawdziwa, dotyka spraw, z którym mamy do czynienia codziennie. Zastanówmy się jak wiele kobiet tkwi w takich związkach, jak wiele kobiet jest psychicznie uzależnionych od swoich partnerów, poddających się biernie ich oczekiwaniom, próbujących je im sprostać. Jak ciężko jest odejść takiej kobiecie i rozpocząć życie na nowo?
W cieniu nie można sklasyfikować jako thriller. Fakt, iż główna bohaterka zabija swojego męża nie daje nam do tego podstaw. To bardziej powieść obyczajowa z elementami powieści psychologicznej. Także tytuł w polskiej wersji nie oddaje charakteru książki (w oryginale tytuł brzmi The Silent Wife). Nie przypadła mi do gustu również okładka. Sama fabuła jest bardziej inspirująca. Jednak to tylko drobne niuanse. Niewątpliwie jest to dobrze napisana, inteligenta i przemyślana powieść. Bez dreszczyku emocji i chwil wyczekiwania, bez gęsiej skórki i adrenaliny. Chłodna, podobnie jak główna bohaterka. To pozycja dla osób nie szukających wartkiej akcji, dla myślicieli lubiących rozkładać na czynniki pierwsze daną sytuację i szukać jej przyczyny. Harrison miała talent. Inaczej nie stworzyłaby na pozór banalnej fabuły (opartej na rozpadzie związku) tak wysmakowanym językiem z najdrobniejszymi detalami. Przy tym bez zbędnych ozdobników. Tylko szkoda, że nie przeczytamy jej kolejnych wnikliwych książek.
