Strona głównaKsiążkiHelen Prejan - Przed egzekucją (2018)

Ostatnio opublikowane

Helen Prejan – Przed egzekucją (2018)

Kara śmierci. Temat ważny, budzący skrajne emocje i wiele kontrowersji. Kto na nią zasługuje? Czy ludzie mogą skazywać człowieka na pozbawienie życia? Czy taka kara rzeczywiście pozostaje karą dla skazańca, czy jednak wybawieniem?

Podczas lektury Przed egzekucją właśnie takie pytanie cały czas do mnie powracały. Helen Prejan, siostra zakonna, która postanowiła towarzyszyć skazańcom prowadzonym na krzesło elektryczne opowiada o nich, o ich ostatnich dniach (poznajemy dwoje skazanych) oraz zachęca do refleksji nad istotą kary śmierci.

– Wytrzyma pani? – pyta. – Jest pani w stanie?
Ma zatroskaną twarz. Widzę, że na jego czole lśnią kropelki potu. Może od jupiterów.
– Obiecałam mu.

Sporo czasu poświęciła na walkę o to, by kara ta została zniesiona, a sposób w jaki opowiada o swoich „podopiecznych” sprawił, że momentami było mi ich żal. Czy słusznie? Czy można żałować osobę, która wywiozła do lasu parę nastolatków, zgwałciła i zostawiła na pewną śmierć? Czy mamy prawo współczuć osobie skazanej na karę śmierci, która sama pozbawiła życia innego człowieka często w bestialski sposób? Gdzie przebiega granica tolerancji dla ludzkiego postępowania? Nie wiem, jednak spojrzenie siostry Prejan pozwala złapać szerszą perspektywę pozbawioną nienawiści i zła. Wszak morderstwo za morderstwo nadal pozostaje odebraniem komuś życia nawet, jeśli dzieje się to zgodnie z prawem. I chociaż stanowisko siostry jest tutaj jasne, nie jest tak, że narzuca nam ona swoje zdanie z góry. Pokazuje spojrzenie rodzin ofiar, władzy, samych skazanych. Bardzo skrupulatnie opowiada o amerykańskim systemie sprawiedliwości, stara się znaleźć rozwiązanie, przytacza statystyki, z których wynika, że kara śmierci ma marginalny wpływ na ilość przestępstw i nie jest też karą zapadającą zbyt często.

Przed egzekucją to solidny i mocny reportaż społeczny, który porusza ważną kwestię. Pozostawia czytelnika z mnóstwem pytań i refleksji. Przed egzekucją wydane w trzydzieści lat po wykonaniu ostatniego wyroku śmierci w naszym kraju zostało wzbogacone o reportaż Dawca krwi Mariusza Sepioło o ostatnim polskim skazańcu. Niezależnie od tego, po której stronie opowiadamy się w tym przypadku jest to temat istotny, o którym warto rozmawiać. Siostra Prejan stara się być obiektywna, stąd bardzo szeroki kontekst i spojrzenie na karę śmierci. Nie jest to łatwa lektura, ale na pewno warta uwagi.

 

Marta Mrowiec
Marta Mrowiec
Czyta, pisze, biega, chodzi po górach, ogląda mecze i słucha rapu. Nietypowo typowa kobieta.

Komentarze

Najczęściej czytane